We moeten allemaal dichter bij elkaar wonen.
Zo wil de
Vlaamse Bouwmeester het, en hij heeft zeker een punt.
Het sterkste punt is dat we op lange termijn zuiniger met
onze schaarse middelen moeten omgaan.
Het zal van moeten zijn.
Het opgebruiken
van de laatste open ruimte is daar een onderdeel van.
In het kader hiervan hebben een aantal docenten en studenten
hun oog laten vallen op de ruimteverslindende verkavelingen.
Sommige van deze verkavelingen zijn een oase van rustig
wonen met grote tuinen en flinke bomen ertussen.
Vaak ook met swimming pool.
Die docenten- en studentenogen zijn gericht op al die ruimte die tussen die villa’s
ligt te niksen.
Als we die ruimte nu ook eens volbouwen – verdichten – dan
kunnen daar een pak meer mensen gaan wonen. In de terminologie van de Vlaamse
Codex Ruimtelijke Ordening heet het, het ruimtelijk rendement verbeteren.
Twee dingen zien die docenten, studenten en beleidsmakers over
het hoofd.
Dat is één : het eigendomsrecht
en twee: de
verkavelingsvoorwaarden.
Voor dat eerste is er nog geen oplossing en zal er ook niet
gauw een oplossing komen.
Voor dat tweede heeft de minister van ruimtelijke ordening wèl
een oplossing gevonden.
Dat denk ze toch.
We gaan alle verkavelingsvoorschriften, ouder dan vijftien
jaar, afschaffen; zo klonk het aanvankelijk in de commissie RO.
Maar dat was een beetje voortvarend.
Iemand die een stuk grond koopt in een verkaveling koopt
niet alleen de grond maar ook de
voorwaarden erbij. Die zijn bindend voor hem, maar ook voor alle andere
eigenaren in die verkavelingen.
Iedereen weet dat hij hier rustig zal wonen, in
ééngezinswoningen met tuinen, ver genoeg van elkaar en met slechts één hoofactiviteit:
wonen.
Alle nevenactiviteiten zijn beperkt in omvang en mogen niet
hinderen.
Dat is de basisovereenkomst van deze leefgemeenschappen.
Wie
daarvan wil afwijken moet eerst aantonen dat minstens vijftig procent van de neveneigenaars
daar geen bezwaar tegen heeft.
Dit systeem is nu een beetje bijgeschaafd.
De minister heeft het handig ontweken en stelt dat die
voorschriften niet langer een grond vormen voor een weigering van de
omgevingsvergunning als de eigenaar wat ruimer, wat meer woongelegenheden wil
zetten op dat kavel; het ruimtelijk rendement wil verbeteren.
De neven-eigenaars kunnen nog steeds bezwaar aantekenen.
Maar de afgezwakte procedure stelt dat de
gemeenten nu enkel de onmiddellijke naburen van het perceel dat om verruiming
vraagt, aangetekend moeten aangeschreven worden, de rest per gewoon schrijven.
Dat is een ernstige afzwakking van de vorige procedure.
We
vragen ons af of het gelijkheidsbeginsel hier niet ernstig geschaad wordt.
Benieuwd wat het grondwettelijk hof daarvan zal zeggen, als
er ooit een testcase ingeleid wordt.
Het zou niet de eerste keer zijn dat het Grondwettelijk Hof
het ministerie van ruimtelijke ordening terug naar af schiet.
We zien het al gebeuren dat de verkavelingen gaan
dichtslibben naar een dubbel aantal bewoners.
Naast de kakafonie die er nu vaak al heerst, komt er nu een
tweede probleem bij, dat het eerste waarmee het allemaal begon, helemaal niet
oplost.
Een verhoogd aantal inwoners van de verkaveling verhoogt ook
het aantal bewegingen van en naar de verkaveling, die bijna per definitie
autogestuurd zijn en nog steeds al even onbereikbaar en onbedienbaar zal blijven voor
het openbaar vervoer.
Een alternatief waar de overheid eens moet aan deken: maak
gebruik van het
voorkooprecht en koop telkens er een woning te koop gesteld
wordt, deze woning op.
Breek de woning af en maak er weer groen van.
Over dertig jaar heeft de overheid wat ze wou: meer open
ruimte en een bevolking die noodgedwongen naar de kernen moet / zal / mag / verhuizen.
Ook het aansluiten tussen de visie en missie, en de coöperatieve structuur zijn een voorbeeld dat strekt tot reflectie.
Uiteengezet onder de heldere betonstructuur - vijfde verdieping - van Leon Stynen waar het bureau een nieuwe doorstart aanvatte.
MAOff is een cursus - Management van een ArchitectenOffice - die architecten, interieurarchitecten en urbanisten begeleid naar een betere organisatie van hun kantoor.
